Yabancıların Çalışma İzni Başvurularında Sık Yapılan Hatalar Ve Reddedilme Sebepleri

Sorular

• Yabancı çalışma izni başvurusu nasıl yapılır? 2025 güncel bilgiler neler?
• Yabancı çalışma izni neden reddedilir? En sık yapılan hatalar nelerdir?
• Yabancı personel çalıştırmak isteyen işveren hangi belgeleri hazırlamalıdır?
• Türkiye’de yabancı işçi çalıştırmak için gereken şartlar nelerdir?
• Çalışma izni başvurum reddedildi, ne yapmalıyım? İtiraz yolları nelerdir?
• Yabancılar için çalışma izni başvurusunda kaç Türk vatandaşı çalıştırmak zorunlu?
• Çalışma izni alırken diplomam ya da mesleğim reddedilme sebebi olabilir mi?
• Çalışma izni başvurusunda süre kaçırılırsa ne olur? Yeniden başvuru mümkün mü?
• İzmir’de yabancı çalışanlar için hukuki danışmanlık nereden alınır?
• Karşıyaka’da yabancı işçi çalıştırmak için avukat desteği gerekir mi?

**Türkiye’de Yabancıların Çalışma Hakkı ve İzin Süreci**

Türkiye, dinamik iş gücü piyasası ve gelişmekte olan sektörleri ile yabancı çalışanlar için cazip bir istihdam ülkesi haline gelmiştir. Ancak Türkiye’de yasal olarak çalışmak isteyen yabancıların, öncelikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilen bir çalışma iznine sahip olmaları zorunludur. Bu izin süreci, hem bireysel başvuru sahipleri hem de onları istihdam edecek işverenler için belirli yasal prosedürler içerir.

Yabancıların Türkiye’de çalışabilme hakkı, esas olarak 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu Kanun’a bağlı olarak yayımlanan Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Uygulama Yönetmeliği ise başvuru sürecinin detaylarını, başvuru yöntemlerini ve istisnai halleri belirler. Mevzuat, ülke içi iş gücü dengesini korumak, nitelikli iş gücünü ülkeye çekmek ve kamu yararını gözetmek amacıyla sıkı bir denetim mekanizması öngörür.

Çalışma izni başvurularında en sık karşılaşılan sorunlar; eksik belge sunumu, yanlış başvuru türünün seçilmesi, başvuru süresinin kaçırılması ya da başvuruya ilişkin kriterlerin tam olarak anlaşılmamasıdır. Bu tür hatalar, hem başvuru sahiplerinin hak kaybına uğramasına hem de işverenin idari yaptırımlarla karşılaşmasına neden olabilir.

Bu makalede, özellikle Karşıyaka yabancılar hukuku avukatı olarak hizmet veren hukukçuların da danışmanlık sürecinde sıklıkla karşılaştığı bu hatalar ele alınacak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın resmi verileri ve yargı içtihatları çerçevesinde detaylı bir analiz yapılacaktır.

Başvuru Süreci: Temel Aşamalar ve Yasal Dayanaklar

Türkiye'de yabancıların çalışma izni başvurusu, hem yurt içinden hem de yurt dışından yapılabilmektedir. Hangi yöntemle başvuru yapılacağı, yabancının Türkiye’de bulunma statüsüne göre değişmektedir. Yurt içi başvurularda, yabancının en az altı ay geçerli bir ikamet iznine sahip olması şarttır. Bu koşulu taşımayan yabancılar ise ikamet ettikleri ülkedeki Türk dış temsilcilikleri aracılığıyla yurt dışından başvuru yapmak zorundadır.

Başvuru Sürecinin Temel Aşamaları:

1. İşveren Tarafından e-Devlet Üzerinden Başvuru: İşveren, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın e-izin sistemi üzerinden yabancı için başvuru yapar. Bu işlemde, şirket bilgileri ve yabancıya dair bilgiler eksiksiz şekilde girilmelidir.
2. Gerekli Belgelerin Hazırlanması: Her iki tarafın da (işveren ve yabancı) sağlaması gereken belgeler mevcuttur. Bunlar arasında iş sözleşmesi, ticaret sicil gazetesi, vergi levhası, faaliyet belgesi, SGK hizmet dökümü ve yabancının pasaport ve diploma fotokopileri yer alır.
3. Başvurunun Değerlendirilmesi: Bakanlık, başvuruları ulusal iş gücü politikaları çerçevesinde değerlendirir. Eksik belge, bilgi uyuşmazlığı ya da mevzuata aykırılık durumlarında ret kararı verebilir.
4. Sonuçlandırma ve İzin Belgesi: Başvuru olumlu sonuçlanırsa, yabancıya çalışma izni verilir. Bu izin, işyeri ve meslek bazında geçerlidir. Başka bir işyerine geçişte yeniden izin alınması gerekir.

Yasal Dayanaklar:

• 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu (Md. 6-13): Çalışma izni türlerini, başvuru yöntemlerini ve istisnai halleri düzenler.
• Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Uygulama Yönetmeliği: Detaylı başvuru sürecini açıklar.
• 4817 sayılı Eski Yasa: Geçmiş başvurulara dair kıyaslama yapılabilir.

Süreçte yapılan küçük hatalar dahi başvurunun reddine neden olabileceği için profesyonel destek alınması oldukça önemlidir. Bu noktada deneyimli bir İzmir yabancılar hukuku avukatı ile çalışmak, sürecin sağlıklı ve zamanında tamamlanmasını sağlar.

Sık Yapılan Hatalar: Başvuru Formları ve Evrak Eksiklikleri

Yabancıların çalışma izni başvurularında sık karşılaşılan hatalar, çoğu zaman teknik bilgi eksikliğinden ya da başvuru süreçlerine dair mevzuatın yeterince anlaşılmamasından kaynaklanmaktadır. Bu tür hatalar, başvurunun reddedilmesine ve sürecin uzamasına neden olmakta; işveren ve yabancı açısından ciddi zaman ve kaynak kaybına yol açmaktadır.

En Yaygın Başvuru Hataları:

1. Eksik veya Yanlış Evrak Sunulması

Başvuru sürecinde talep edilen belgelerin tam ve eksiksiz olması büyük önem taşır. Örneğin, işverenin ticaret sicil gazetesi, faaliyet belgesi veya SGK hizmet dökümünün güncel olmaması; yabancının pasaportunun süresinin dolmak üzere olması ya da diploma tercümelerinin noter onaylı olmaması gibi hususlar başvurunun reddedilmesine neden olabilir.

2. Yanlış Başvuru Türü Seçimi

Yabancıların başvuru yapabileceği farklı izin türleri vardır (süreli izin, süresiz izin, bağımsız çalışma izni vb.). Özellikle istisnai durumlar kapsamında yapılması gereken başvurularda yanlış kategori seçilmesi, değerlendirme dışı kalınmasına neden olabilir.

3. İşyeri Koşullarının Uygun Olmaması

Bakanlık, işverenin başvuru yapabilmesi için bazı asgari kriterler öngörür:

• En az 5 Türk vatandaşı çalıştırma zorunluluğu
• Yabancının ücretinin sektör ortalamasına uygun olması
• Firmanın sermaye yapısının asgari düzeyde olması
  Bu kriterlerden birinin eksikliği halinde başvuru reddedilmektedir.

4. Sürelerin Kaçırılması

Yurt dışından yapılan başvurularda, yabancı kişiye verilen başvuru numarasıyla birlikte 10 gün içinde Türkiye’deki işverenin e-izin sistemine giriş yapması gerekir. Aynı şekilde, onaylanan izinlerin çıktılarının belirtilen sürede teslim alınmaması da işlemin iptaline yol açabilir.

5. Uyumsuz Bilgiler

Yabancı ile işveren arasında imzalanan iş sözleşmesi ile sistemde beyan edilen bilgiler arasında tutarsızlık olması (çalışma süresi, ücret, pozisyon vs.) durumunda, başvuru geçersiz sayılabilir.

Profesyonel Destek ile Risklerin Azaltılması

Bu tür teknik ve idari hataların önlenebilmesi için başvurunun her aşamasında dikkatli bir hukuki inceleme yapılması gerekir. Deneyimli bir Karşıyaka avukat kadrosu tarafından sunulan danışmanlık hizmeti sayesinde, hem evrak hazırlığı hem de başvuru stratejisi mevzuata uygun şekilde yürütülür. Böylece hem işveren hem de yabancı açısından süreç hukuken güvence altına alınır.

Reddedilme Nedenleri: Bakanlık Verilerine Göre En Yaygın Sebepler

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan istatistikler ve uygulama rehberleri, her yıl binlerce çalışma izni başvurusunun çeşitli gerekçelerle reddedildiğini ortaya koymaktadır. Reddedilen başvurular incelendiğinde, çoğu zaman sürecin yanlış yürütülmesi ya da başvuru kriterlerinin yeterince anlaşılmaması gibi nedenler öne çıkmaktadır. Bu bölümde, bakanlık verileri çerçevesinde en sık karşılaşılan ret gerekçelerini detaylı biçimde ele alacağız.

1. Asgari Türk Personel Çalıştırılmaması

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 13. maddesi gereği, bir işverenin yabancı istihdam edebilmesi için işletmede en az beş Türk vatandaşı çalıştırması zorunludur. Bu kriter sağlanmadığında başvuru doğrudan reddedilmektedir. Ayrıca birden fazla yabancı çalıştırılması durumunda, her yabancı için beş Türk vatandaşı istihdam şartı aranmaktadır.

2. Yetersiz Sermaye ve Mali Yapı

İşverenin sermaye yapısı da önemli bir kriterdir. Şirketin en az 100.000 TL ödenmiş sermayeye sahip olması beklenir. Bu kriterin altında kalan firmaların başvuruları “ekonomik yeterlilik sağlanamaması” gerekçesiyle reddedilir. Ayrıca ciro ve ihracat verileri de değerlendirme kapsamındadır.

3. Mesleki Uygunluk Eksikliği

Bakanlık, başvuru yapılan pozisyonun yabancının eğitim ve tecrübesiyle örtüşmesini bekler. Yabancının diploması ya da mesleki deneyimi beyan edilen pozisyona uygun değilse, başvuru “mesleki yeterlilik sağlanamamıştır” gerekçesiyle olumsuz sonuçlanır. Bu durum özellikle sağlık ve mühendislik alanlarında sıkça görülmektedir.

4. Sahte İş Sözleşmeleri ve Uyumsuz Bilgiler

İşveren ile yabancı arasında düzenlenen iş sözleşmesinin sistemde beyan edilen bilgilerle uyuşmaması, veya gerçekte bir istihdam ilişkisinin mevcut olmaması, başvurunun “gerçeklik unsuru eksikliği” sebebiyle reddedilmesine yol açar. Bakanlık, sistem üzerinden belge denetimi yapmakta ve uyumsuzlukları tespit etmektedir.

5. Ön İzin Alınmaması Gereken Alanlar

Bazı meslek grupları (doktorluk, öğretmenlik gibi) için çalışma izni başvurusundan önce ilgili kamu kurumlarından ön izin alınması gerekmektedir. Bu izinler alınmadan yapılan başvurular, şekil yönünden eksik kabul edilerek doğrudan reddedilir.

6. Başvuru Süresinin Geçirilmesi

Yurt dışı başvurularda yabancıya verilen referans numarası ile Türkiye’deki işverenin 10 iş günü içinde sisteme giriş yapmaması, başvurunun süresel gerekçelerle iptaline neden olur. Aynı şekilde, olumlu sonuçlanan bir iznin zamanında aktif hale getirilmemesi de hak kaybına yol açar.

Değerlendirme: İzmir Avukat Perspektifiyle Uygulama Sorunları

İzmir gibi göç alan büyükşehirlerde, çalışma izni başvurularına dair danışmanlık talebi oldukça yüksektir. Ancak birçok işveren, süreci bireysel olarak yönetmeye çalıştığında, yukarıda sayılan teknik gerekçeler nedeniyle red kararları ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle, sürecin başından itibaren deneyimli bir İzmir avukat ile yürütülmesi, yalnızca hukuki değil aynı zamanda stratejik açıdan da büyük avantaj sağlamaktadır.

Reddedilme Nedenleri: Bakanlık Verilerine Göre En Yaygın Sebepler

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan istatistikler ve uygulama rehberleri, her yıl binlerce çalışma izni başvurusunun çeşitli gerekçelerle reddedildiğini ortaya koymaktadır. Reddedilen başvurular incelendiğinde, çoğu zaman sürecin yanlış yürütülmesi ya da başvuru kriterlerinin yeterince anlaşılmaması gibi nedenler öne çıkmaktadır. Bu bölümde, bakanlık verileri çerçevesinde en sık karşılaşılan ret gerekçelerini detaylı biçimde ele alacağız.

1. Asgari Türk Personel Çalıştırılmaması

6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 13. maddesi gereği, bir işverenin yabancı istihdam edebilmesi için işletmede en az beş Türk vatandaşı çalıştırması zorunludur. Bu kriter sağlanmadığında başvuru doğrudan reddedilmektedir. Ayrıca birden fazla yabancı çalıştırılması durumunda, her yabancı için beş Türk vatandaşı istihdam şartı aranmaktadır.

2. Yetersiz Sermaye ve Mali Yapı

İşverenin sermaye yapısı da önemli bir kriterdir. Şirketin en az 100.000 TL ödenmiş sermayeye sahip olması beklenir. Bu kriterin altında kalan firmaların başvuruları “ekonomik yeterlilik sağlanamaması” gerekçesiyle reddedilir. Ayrıca ciro ve ihracat verileri de değerlendirme kapsamındadır.

3. Mesleki Uygunluk Eksikliği

Bakanlık, başvuru yapılan pozisyonun yabancının eğitim ve tecrübesiyle örtüşmesini bekler. Yabancının diploması ya da mesleki deneyimi beyan edilen pozisyona uygun değilse, başvuru “mesleki yeterlilik sağlanamamıştır” gerekçesiyle olumsuz sonuçlanır. Bu durum özellikle sağlık ve mühendislik alanlarında sıkça görülmektedir.

4. Sahte İş Sözleşmeleri ve Uyumsuz Bilgiler

İşveren ile yabancı arasında düzenlenen iş sözleşmesinin sistemde beyan edilen bilgilerle uyuşmaması, veya gerçekte bir istihdam ilişkisinin mevcut olmaması, başvurunun “gerçeklik unsuru eksikliği” sebebiyle reddedilmesine yol açar. Bakanlık, sistem üzerinden belge denetimi yapmakta ve uyumsuzlukları tespit etmektedir.

5. Ön İzin Alınmaması Gereken Alanlar

Bazı meslek grupları (doktorluk, öğretmenlik gibi) için çalışma izni başvurusundan önce ilgili kamu kurumlarından ön izin alınması gerekmektedir. Bu izinler alınmadan yapılan başvurular, şekil yönünden eksik kabul edilerek doğrudan reddedilir.

6. Başvuru Süresinin Geçirilmesi

Yurt dışı başvurularda yabancıya verilen referans numarası ile Türkiye’deki işverenin 10 iş günü içinde sisteme giriş yapmaması, başvurunun süresel gerekçelerle iptaline neden olur. Aynı şekilde, olumlu sonuçlanan bir iznin zamanında aktif hale getirilmemesi de hak kaybına yol açar.

Değerlendirme: İzmir Avukat Perspektifiyle Uygulama Sorunları

İzmir gibi göç alan büyükşehirlerde, çalışma izni başvurularına dair danışmanlık talebi oldukça yüksektir. Ancak birçok işveren, süreci bireysel olarak yönetmeye çalıştığında, yukarıda sayılan teknik gerekçeler nedeniyle red kararları ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle, sürecin başından itibaren deneyimli bir İzmir avukat ile yürütülmesi, yalnızca hukuki değil aynı zamanda stratejik açıdan da büyük avantaj sağlamaktadır.

Sonuç ve Hukuki Öneriler

Yabancıların Türkiye'de yasal olarak çalışabilmesi için izlenecek yol net çizgilerle belirlenmiş olsa da, uygulamada yapılan küçük hatalar büyük sonuçlar doğurabilmektedir. Eksik belgeler, yanlış başvuru türü seçimi, sürelerin kaçırılması veya teknik hatalar nedeniyle binlerce başvuru her yıl Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından reddedilmektedir. Bu durum hem yabancı çalışanlar hem de işverenler için ciddi zaman ve maliyet kayıplarına neden olmaktadır.

Bu nedenle, çalışma izni başvuru sürecinin profesyonel bir rehberlikle yürütülmesi büyük önem taşımaktadır. Başvurunun her aşamasında mevzuata uygun hareket edilmesi, başvuru evraklarının eksiksiz ve tutarlı hazırlanması, sürelere dikkat edilmesi ve işverenin hukuki yükümlülüklerinin tam olarak yerine getirilmesi gerekmektedir.

Yukarıda örneklerle açıklandığı üzere, başvuru sürecinin doğru yönetilmesi yalnızca bir teknik mesele değil, aynı zamanda ciddi bir hukuki süreçtir. Bu süreçte yapılacak hatalar, yalnızca başvurunun reddine değil, aynı zamanda ileride idari para cezaları ve çalışma yasağı gibi yaptırımlara da yol açabilir.

Bu çerçevede, deneyimli bir Karşıyaka yabancılar hukuku avukatı ile çalışmak, başvuruların hem hızlı hem de hukuken güvenli şekilde sonuçlanmasını sağlar. Alanında uzman avukatlar, mevzuattaki değişiklikleri yakından takip ederek müvekkillerine en güncel ve etkili stratejileri sunar. Bu yaklaşım, yalnızca izin alma sürecini kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda uzun vadeli yasal güvence sağlar.

Sonuç olarak, çalışma izni başvurularında doğru bilgi, dikkatli hazırlık ve hukuki rehberlik, başarıya giden yolun temel taşlarıdır.